Suriye-Irak sınır ötesi operasyon tezkeresi, yüksek tansiyonlu bir Genel Kurul’un ardından Meclis’teki oylamayla 1 yıl uzatıldı.

Suriye-Irak sınır ötesi operasyon tezkeresi, yüksek tansiyonlu bir Genel Kurul’un ardından Meclis’teki oylamayla 1 yıl uzatıldı.

Meclis Genel Kurulu’nda TSK’ya sınır ötesi operasyon yetkisi veren tezkere oylandı. Tezkere, Meclis Genel Kurulu’nda AKP, CHP ve MHP gruplarının oyu ile kabul edildi.

HDP ise olumsuz oy kullandı. Bakanlar Kurulu sıralarında da HDP’li Bakanlar Müslüm Doğan ve Ali Haydar Konca tezkereye ret oyu verdi.

TEZKEREDE NELER VAR?

Tezkere metninde, Türkiye’nin güney kara sınırları boyunca ulusal güvenliğe dönük risk ve tehditlerin ciddi biçimde arttığı, riskler ve tehditlerden en fazla etkilenen ülkenin Türkiye olduğu vurgulanarak, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin yabancı ülkelere gönderilmesi ve yabancı silahlı kuvvetlerin Türkiye’de bulunması için hükümete yetki verilmesi istendi.

Bu iki talep için 5 ayrı gerekçenin sıralandığı tezkerede, Irak’ın kuzey bölgesinde PKK terör unsurlarının varlığını sürdürdüğü vurgulandı. Metinde, “IŞİD ve benzeri terör örgütleri” ifadesine yer verildi. Tezkerede talep edilen yetkilerin çerçevesi çok geniş çizilerek, Türkiye’nin talep ettiği Suriye-Irak sınırında güvenli hat, uçuşa yasak bölge ve olası sıcak takip faaliyetlerine ilişkin bütün tedbirler sıralandı.

TEZKERENİN 5 NEDENİ

Tezkere metninde, TBMM’den şu gerekçelerle izin istenildiği vurgulandı:

1 – Türkiye’nin ulusal güvenliğine yönelik terör tehdidi ve her türlü güvenlik riskine karşı uluslararası hukuk çerçevesinde gerekli her türlü tedbiri almak,
2 – Irak ve Suriye’deki tüm terörist örgütlerden ülkemize yönelebilecek saldırıları berataraf etmek,
3 – Kitlesel göç gibi diğer muhtemel risklere karşı güvenliğinin idae ettirilmesini sağlamak,
4 – Kriz süresince ve sonrasında hasıl olabilecek gelişmeler istikametinde Türkiye’nin yüksek menfaatlerini etkili bir şekilde korumak ve kollamak,
5 – Gelişmelerin seyrine göre ileride telafisi güç bir durumla karşılaşmamak için süratli ve dinamik bir politika izlenmesine yardımcı olmak üzere…

TEZKEREDEKİ YABANCI ASKER İZNİ

Tezkere metninde bu gerekçelerle şu izinler istendi:

1- Hudut, şümül, miktar ve zamanı hükümetçe takdir ve tayin olunacak şekilde TSK’nın gerektiği takdirde sınır ötesi harekat ve müdahalede bulunmak üzere yabancı ülkelere gönderilmesi.
2- Aynı amaçlara yönelik olmak üzere yabancı silahlı kuvvetlerin Türkiye’de bulunması, bu kuvvetlerin hükümetin belirleyeceği esaslara göre kullanılması ile risk ve tehditlerin giderilmesi için her türlü tedbirin alınması ve bunlara imkan sağlayacak düzenlemelerin hükümet tarafından belirlenecek esaslara göre yapılması için anayasanın 92. maddesi uyarınca TBMM’den bir yıl süreyle izin istenilmesi Bakanlar Kurulu’nca 30 Ekim 2014’te kararlaştırılmıştır.”

TÜRK ASKERİNE SINIR ÖTESİ İZNİ

Tezkeredeki yetki talepleri, Türkiye’nin sınırda, özellikle de Suriye topraklarında “güvenli hat” oluşturulması ve buranın uçuşa yasak bölge ilan edilmesi talebi doğrultusunda istendi. IŞİD karşıtı koalisyona katılan tüm ülkelerin asker göndereceği, sınır boyunca uzanacak ya da birbirine bağlantılı ceplerden oluşacak güvenli hat kurulması talebini bu ülkelere ileten, gerekirse Türkiye’nin de bu hattı kurabileceğini bildiren hükümet, bu doğrultuda, TSK’nın yabancı ülkelere gönderilmesini ve yabancı askerlerin Türkiye’de konuşlanmasını talep etti.

Bu yetkilerin verilmesi, Süleyman Şah Karakolu başta olmak üzere Suriye ve Irak’ta Türkiye’ye yönelebilecek bir tehdide karşı sınırötesi operasyon yapma yetkisini de hükümete veriyor.

YETKİ VERİLİRSE NE OLUR?
Yetkinin verilmesi ve kullanılması halinde, başta ABD askeri olmak üzere, yabancı askerler Türkiye’de konuşlanabilecek. Böylece cumhuriyet tarihinde örneğine az rastlanır bir durum yaşanacak.
Tezkere, çözüm süreci nedeniyle eylemsizlik kararı bulunan PKK’ya yönelik sınırötesi operasyon yapılması yetkisini de tanıyacak.

Yetki talepleri 92. madde kapsamında

Tezkeredeki yetki talepleri anayasanın 92. maddesi uyarınca talep edildi. 92. maddede “Milletlerarası hukukun meşru saydığı hallerde savaş hali ilanına ve Türkiye’nin taraf olduğu milletlerarası andlaşmaların veya milletlerarası nezaket kurallarının gerektirdiği haller dışında, Türk Silahlı Kuvvetlerinin yabancı ülkelere gönderilmesine veya yabancı silahlı kuvvetlerin Türkiye’de bulunmasına izin verme yetkisi Türkiye Büyük Millet Meclisinindir” düzenlemesi yer alıyor.

Tezkerede 3 kritik madde yer alıyor.

1- Türk askerine sınır ötesine geçiş izni veriliyor.
2-Yabancı askerlerin Türkiye’den geçişi ve bulunmasına izin veriyor.
3-Türkiye’ye yönelik tehditler ‘terör örgütleri’ başlığı altında toplandı. Bu genel tanımla PKK, IŞİD ve hatta PYD’nin listeye girdiği söyleniyor.