CHP’li Kuşoğlu: ‘Soma’da 301 can aşırı kar hırsıyla yitirilmiştir’

CHP Ankara Milletvekili Bülent Kuşoğlu, TKİ Genel Müdürlüğü’nün, Soma’da iki şirkete, ihalesiz ve Yönetim Kurulu kararı olmadan en az 4 milyar liralık iş verdiğini söyledi.

Kuşoğlu, parlamentoda düzenlediği basın toplantısında, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız’ın, ihalesiz ve Yönetim Kurulu kararı olmadan TKİ’de yapılan işleri sorduğu önergesine yanıt verdiğini söyledi.

Yıldız’ın verdiği cevapların, yolsuzluk ve usulsüzlük iddialarını doğrular nitelikte olduğunu ileri süren Kuşoğlu, Yıldız’a konuyla ilgili 9 sayfalık mektup yazarak, durumun vahim olduğunu, kendi imzasıyla yolsuzlukların bir anlamda teyit edildiğini bildirdiğini belirtti.

Kuşuoğlu, ihalesiz ve Yönetim Kurulu kararı olmaksızın Soma’da iki şirkete en az 4 milyar liralık iş verildiğini iddia etti. Kuşoğlu, Soma A.Ş’ye 30 milyon tonluk, İmbat A.Ş’ye, 39 milyon tonluk kömür işinin ihalesiz, Yönetim Kurulu kararı olmadan verildiğini öne sürerek, bu işlerin değerinin Soma A.Ş’de 10 yıllık süre uzatımı karşılığı 1,6 milyar lira, İmbat A.Ş’de 13 yıllık süre uzatımı karşılığı 2, 5 milyar lira olduğunu, kömür fiyatlarına, stoklarına göre bu rakamın 6- 7 milyar liraya da çıkabileceğini söyledi.

Kuşoğlu, bu iki şirketin hasılatlarında 2005′ten bu yana aşırı artış görüldüğünü ifade ederek, “Bu iki şirket 1 milyon ton üretim yapmaları gerekirken 4-5 milyon tona yakın üretim yapabiliyorlar. Bunu, işçinin canını tehlikeye atma pahasına yapıyorlar” dedi.

Ortada bir yolsuzluk bulunduğunu öne süren Kuşoğlu, kanuna, yönetmeliklere, mevzuata uymayan bir durum olduğunu ifade etti.

Kuşoğlu, konunun Maliye, Çalışma ve Sosyal Güvenlik, Enerji ve Tabii Kaynaklar bakanlıkları tarafından incelenmesini isteyerek, savcılara suç duyurusunda bulunduğunu kaydetti.

Kuşoğlu, başka yolsuzluklar da olduğunu, bununla ilgili de açıklamada bulunacağını söyledi.

-Gayrı yasal olarak maden ocakları-

Ankara Milletvekili Kuşoğlu’nun konu ile ilgili tespit ve değerlendirmelerinin tamamı şöyle: “Daha önce bir basın toplantısı yapmış ve Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız’a 4 yazılı soru önergesi ile Soma’da faaliyette bulunan şirketler ve TKİ Genel Müdürlüğü ilişkisi hakkında bazı sorular yönelttiğimi açıklamıştım.

Diğer yandan soru önergelerimdeki konular “Torba Kanun” görüşmeleri sırasında da Bakanlığın maden işletmeleri için fiyat farkı düzenlemesiyle ilgili bir madde getirmesi sonucu, yaptığımız tartışmalar sırasında da gündeme geldi.

Daha sonra bu görüşmeler sırasında cevaplanamayan sorularıma ve yazılı soru önergelerime Bakan Taner Yıldız ayrı ayrı yazılı cevaplar verdi.

Bugün Enerji Bakanı Yıldız’ın cevaplarıyla ortaya çıkan ilginç durumu basın toplantısı yaparak sizlere anlatmak istiyorum.

  • Soma’da TKİ’ye ait maden ocaklarını işleten Soma AŞ. ve İmbat AŞ’ne ihalesiz ve Yönetim Kurulu Kararı olmaksızın süre uzatımı ve ek protokol adı altında gayrı yasal olarak maden ocakları verilmiştir. Bu durum Bakan Yıldız’ın sorularıma verdiği yazılı cevaplarla da teyit edilmiş durumdadır.
  • TKİ Genel Müdürlüğü’nce ihalesiz verilen kömür miktarı Soma A.Ş için minimum 30, İmbat A.Ş için ise minimum 39 milyon tondur.
  • TKİ Genel Müdürlüğü’nce ihalesiz, gayri yasal bir şekilde bu şirketlere verilen işlerin toplam tutarı ortalama birim fiyatlardan Soma A.Ş için 10 yılda 1.590.000.000.TL İmbat A.Ş için ise 13 yılda 2.457.000.000.TL’dir ve toplamı minimum 4 milyar lirayı aşmaktadır.
  • Yıllar itibariyle Soma A.Ş ve İmbat A.Ş’nin kömür üretim ve satışından elde ettikleri hakedişler ve hasılatlar aşağıdaki şekildedir;
SOMA A.Ş.
YILLAR HASILATLAR (TL)
2005 12.693.828.50
2006 60.530.248.99
2007 81.656.661.87
2008 115.214.206.55
2009 144.775.093.77
2010 268.887.549.51
2011 288.789.020.31
2012 312.989.182.59
2013 309.775.763.58
2014       (6 aylık) 181.783.540.90
İMBAT A.Ş.
YILLAR HASILATLAR (TL)
2005 52.718.297.20
2006 93.104.409.81
2007 95.148.644.17
2008 116.631.104.20
2009 158.933.086.66
2010 184.473.402.23
2011 258.236.979.53
2012 275.503.184.53
2013 341.464.199.19
2014         (6 aylık) 253.331.615.17

Her 2 şirkette de işçilik giderleri tespit edebildiğimiz kadarıyla hasılatın asla 1/3 ünü aşmamaktadır.

Dikkat edilir ise hasılat hakediş ve dolayısı ile üretim artışı çok anormal boyuttadır. Kömür fiyatlarında önemli bir değişim yok iken ve teknoloji değişmemişken bu ölçüde üretim artışı olması nedendir?  Bu üretim artışı kar hırsı ile insan canını ve insani değerleri hiçe sayarak yapılmaktadır ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik’in “aşırı üretim ve kazanç hırsı” dediği konunun esası da budur. İşçi ve iş güvenliği ile ilgili tedbirler alınmaksızın veya göstermelik alınarak gerçekleştirilen bu üretim artışı vahşi kapitalizmin 21.yüzyıldaki acımasız örneğidir.

Maalesef Soma’da 301 can aşırı kar ve üretim hırsıyla yitmiştir.

  • Bu kar ve üretim hırsına sebep olanlardan biri çok açıktır ki, TKİ Genel Müdürlüğüdür. Yaptığı usulsüz, kanunsuz protokollerle kömür ocaklarını ihalesiz, usulsüz bazı firmalara peşkeş çekerek konunun bu noktaya kadar gelmesine sebep olmuştur.
  • TKİ Genel Müdürlüğünün bağlı bulunduğu Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın da bu konunun gayrı yasal olduğunu şimdiye kadar görememesi veya görüp gereğini yerine getirememesi manidardır.
  • Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız’a yazdığım ve sizlerle paylaştığım yazı ile Bakan’ın bu durumun müsebbiplerini tespit edip, gereğini yapmasını talep ediyorum.”