Genel kanı yaşlılar arasında en sık kötüye kullanımı olan maddenin alkol olduğu yönündedir  

Yaşlılarda alkol bağımlılığı yaygınlığı ile ilgili sistematik epidemiolojik çalışmalar olmasına karşın, alkol bağımlılığının yaşla birlikte nasıl ilerlediğini ya da kullanım şeklinin ne olduğunu saptamak yaşlı popülasyonda çok zordur. 

Alkol bağımlılığının başlangıç yaşı her yaşta olabilirken, yaşlılık dönemlerinde de ortaya çıkabilmektedir ki bu dönem prevalans açısından pik yapılan ikinci dönem olarak kabul edilmektedir. 

Yaşlı popülasyonda alkolle karşılaşma birçok faktöre bağlıdır. Alkolün bulunabilirliği ya da alkole erişebilirlik alkolle karşılaşmada hız belirleyici basamaklardan birisidir. Genellikle bu faktör kişinin kontrol edebileceği bir durum olmasına karşın başka birçok etkenden de etkilenmektedir. Örneğin emekli olmak bu durumu kolaylaştıran bir faktör olarak ele alınmaktadır. Emeklilik döneminde belirli toplantılarla sosyalleşme sağlanırken alkol kullanımı da artabilmektedir. Yatkınlığı olanlarda ise bu durum alkol bağımlılığı gelişme şanssızlığını artırmaktadır. Öte yandan yine orta yaşın sonlarında ya da emeklilik döneminde birçok sorumluluktan arınmış olmak, çocukların büyüyüp kendi ayakları üzerinde duruyor olmaları, boş vaktin fazla olması, bağımsız bir döneme girilmiş olması da alkol kullanımını artıran faktörler olarak sayılabilmektedir. Yani alkol kullanımını kısıtlayan sorumlulukların azalmış olması alkolün daha rahat kullanımına neden olmaktadır.

Yaşlılarda Alkol Bağımlılığı Tipleri

1) Survivors: Alkol kötüye kullanım öyküleri uzun yıllara dayanmakla birlikte ileri yaşa kadar yaşamayı başarabilenler Bu hastalarda siroz, diyabet, pankreatit, hipertansiyon gibi tıbbi sorunlar tabloya eşlik edebilmektedir.

2) Intermittents: Uzun süredir aralıklı olarak alkol kullanan ancak alkol kullanımının herhangi bir sorun yaratmadığı hastalar. Yaşlılık döneminde stresle karşılaştıkları zaman baş edebilmek için alkole sığınıp bağımlılık geliştirme riski olanlar.

3) Geç Başlangıçlı Grup: Bu kişiler ileri yaşlarda bağımlılık geliştirmektedirler. Sıklıkla alkol miktarlarındaki artış yalnızlık, kayıplar, maddi sorunlar, yaşamdan beklentilerinin olmaması ve benlik saygılarındaki azalmaya bağlıdır.

Prof. Dr. Behcet Uçar (Ruhsal Esintiler)