Suriye’de Esad’ı deviren grupların başını çeken ve Türkiye, ABD, Rusya dahil birçok ülkenin terör örgütü listesinde bulunan cihatçı Heyet Tahrir Şam’a (HTŞ) yeni dönemle birlikte kimi aktörlerce meşruluk kazandırıldığı iddiaları gündemde.

HTŞ yönetimindeki İdlib’deki İslami yönetimin başında bulunan Muhammet el Beşir’in Şam’da geçici hükümetin başbakanı olmasıyla birlikte Batılı ülkelerden El Kaide ve El Nusra bağlantılı cihatçı örgütle diyalog sinyalleri giderek arttı. 

ABD’nin 2018’de HTŞ’yi “terör örgütü” olarak tanıyıp örgütün komutanı Ebu Muhammet el Colani’nin başına 10 milyon dolar ödül koymasına karşın gelinen süreçte terör örgütü liderinin cüppe ve sarığı çıkarması, Batı medyasına konuşması ve süregelen değerlendirmeler “HTŞ meşrulaştırılıyor” tezini kuvvetlendirdi. “Radikalliği bıraktığını ve daha ılımlı bir İslami yaklaşım benimsediğini” öne süren HTŞ’nin terör örgütleri listesinden çıkarılabileceği yönündeki iddiaları değerlendiren Prof. Dr. Burak Küntay, ABD’nin PKK’yi de terör örgütü olarak kabul etmesine karşın YPG ve PYD’ye destek verdiğini vurguladı. 

Küntay, “Colani, ABD’de nefret edilen bir kişiyken son 1 yılda neredeyse ‘rock yıldızı’ muamelesi görmeye başladı. Şu an olanlar altı aylık bir hikâyedir. Bu açıdan bakıldığında da bu işin 13 günlük olmadığını görüyoruz. Mesele geçiş sürecinin nasıl olacağı ve Colani’ye orada biçilen rol” dedi. 

TABLO NET DEĞİL

Bugüne kadar Suriye içinde ve dışındaki aktörlerin birinci önceliklerinin “Esad’ın devrilmesi” olduğunu belirten Küntay, “Esad’dan sonra ne olacak? Kürtlerin, Türkmenlerin, muhalif olan bazı Alevi grupların, hepsinin ayrı derdi var. Uzun yıllar bu çatışmayı içten içe göreceğiz. Daha karşımıza çıkacak aktör ve faktörler var. Halen İran ve Rusya var” diye konuştu. 

Baas yönetimi devrildiği için Suriyeli sığınmacıların döneceği yönündeki görüşleri de yorumlayan Küntay, “Göçmenlerin geçmesi için üç günde yeni hayat kurulur mu? Bir gün düzen kurulacak ancak şu an değil. Bir Suriyeli, Esad’ın gitmesiyle ülkede düzeni net bir şekilde göremez. Bunu görmeden Suriye’ye akın akın gideceklerini düşünmüyorum. Huzur ortamından henüz emin olunacak bir durum yok. Türkiye Cumhuriyeti devletinden de resmi olarak ‘şu kadar mülteci döndü’ şeklinde bir açıklama yapılmadı. Veri eksikliği var” ifadelerini kullandı.

***

Muhammed Colani, sosyal medya gündeminde en çok merak edilen ve araştırılan isimlerin başında yer almaya başladı. Peki, Colani kimdir? HTŞ lideri Muhammed Colani kaç yaşında, nereli? HTŞ'nin açılımı ne?

Heyet Tahrir eş-Şam (HTŞ) lideri olan Muhammed Colani'nin, Suriye'de Esad rejiminin düşmesinde büyük pay sahibi olması nedeniyle hayatıyla ilgili bilgiler sorgulanmaya başladı. Peki, Colani kimdir? HTŞ lideri Muhammed Colani kaç yaşında, nereli? HTŞ'nin açılımı ne?

MUHAMMED COLANİ KİMDİR?

Muhammed Colani, sürgünde olan Suriyeli bir ailenin oğlu olarak 1982'de Suudi Arabistan'da dünyaya geldi. Asıl adı Ahmed Hüseyin el Şara, takma adının okunuşu ise Ebu Muhammed El Golani'dir.

Ailesi 1967'de savaş sırasında Golan Tepeleri'ndeki evlerini terketmek zorunda kaldı. Bu nedenle Colani takma adını kullanıyor. 1980'lerin sonuna doğru ailesi Suriye'ye döndü. 2003'te ABD işgaline karşı mücadele etmek için Irak'a giderek El Kaide'ye katıldı.

Irak'ta bir süre Amerikan hapishanesinde kaldı. 2011'de iç savaşın patlak vermesiyle Suriye'de ortaya çıktı. El Kaide bağlantılı Nusra Cephesini kurdu. Bu örgüt daha sonra Heyet Tahrir Eş-Şam'a dönüştü.

Heyet Tahrir Eş-Şam (HTŞ), 2016'da El Kaide ile bağlarını kopardı. Colani, uluslararası meşruiyet kazanabilmek için daha organize hareket etmeye ve ele geçirdikleri bölgelerde düzgün bir yönetim oluşturmaya çalışıyor. Yönetimleri altındaki topraklarda azınlıkları koruyacakları sözü verdi.