İşsizlik krizden de beter

TÜİK, Kasım, Aralık ve Ocak aylarını kapsayan Aralık dönemi işsizlik verilerini açıkladı. Türkiye genelinde yüzde 10.9 olarak açıklanan işsizlik oranı son dört yılın en yüksek düzeyi

İŞSİZLİK REKOR KIRMAYA DEVAM EDİYOR

İŞSİZ SAYISI ARALIK DÖNEMLERİNİN ZİRVESİNDE

GENİŞ TANIMLI İŞSİZLİK YÜZDE 18

GEÇİCİ ÇALIŞTIĞI İÇİN İŞSİZ KALANLAR İŞSİZLİK RAKAMLARINA DAMGASINI VURDU

YENİ İŞSİZLERİN YÜZDE 45’i GEÇİCİ BİR İŞTE ÇALIŞTIĞI VE İŞ BİTTİĞİ İÇİN İŞSİZ

GENÇLERDE GENİŞ TANIMLI İŞSİZLİK YÜZDE 30’A ULAŞTI

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsiz sayısı 2014 yılı Aralık döneminde 3 milyon 145 bin kişiye yükseldi. İşsizlik oranı erkeklerde yüzde 10.2 kadınlarda ise yüzde 12.6 oldu.
Rakamlar, Türkiye ekonomisinde büyüme oranlarındak yaşanan düşüşün işsizlik verilerini kriz dönemi verilerinin üzerinde tuttuğunu gösteriyor. Resmi işsizlik oranı yüzde 10,9 ile geçtiğimiz yıla göre yüzde 1,3 puan artış kaydetti. Resmi işsiz sayısı yeni seriye göre geçen yılın aynı dönemine göre 563 bin kişilik artış gösterdi ve 3 milyon 145 bine ulaştı.
Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Enstitüsü (DİSK-AR), “Bu veri krizin en ağır şekilde yaşandığı 2009 yılının aynı dönemi için 3 milyon 15 bindi. İşsiz sayısı bu verilere göre kriz dönemindeki sayıyı aşarak bu dönem için de rekor kırdı. İş talep edenlerin sayısı geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre 1 milyon 807 bin kişi artarken işsiz sayısındaki artış işgücü artışının yüzde 29,8’i oldu.”

TARIM DIŞI İŞSİZLİK DE ARTTI
TÜİK verilerine göre, temel işsizlik verisi olarak kabul edilen tarım dışı işsizlik de yüzde 12.9’a çıktı.
Aralık döneminde istihdam oranı yüzde 44.7 oldu. Bu oran erkeklerde yüzde 63.6, kadınlarda ise yüzde 26.2 olarak gerçekleşti.
İstihdam edilenlerin yüzde 19.5’i tarım, yüzde 20.5’i sanayi, yüzde 7.1’i inşaat, yüzde 52.8’i de hizmetler sektöründe yer aldı.
Aralık döneminde işgücüne katılma oranı yüzde 50.2 olarak gerçekleşti. İşgücüne katılma oranı erkeklerde yüzde 70.8, kadınlarda ise yüzde 30.0 oldu.

KAYITDIŞI ÇALIŞAN ORANI YÜZDE 33,2
Herhangi bir sosyal güvenlik kurumuna bağlı olmadan çalışanların oranı 2014 Aralık döneminde yüzde 33,2’ye geldi. Bu oran tarım sektöründe yüzde 81,2 iken, tarım dışı sektörlerde yüzde 21,6 oldu. Mevsim etkilerinden arındırılmış istihdam sayısı bir önceki döneme göre 100 bin kişi artarak 26 milyon 205 bini gördü. İstihdam oranı ise 0,2 puanlık artış ile yüzde 45,7 oldu. Mevsim etkilerinden arındırılmış işsizlerin sayısında 2014 Aralık döneminde bir önceki döneme göre 58 bin azalış gerçekleşti. İşsizlik oranı ise 0,2 puanlık azalış ile yüzde 10,4 oldu.

GERÇEK İŞSİZLİK YÜZDE 18
DİSK-AR gerçek işsizlik verilenin çok daha yüksek olduğunu açıkladı. DİSK-AR açıklamasında konu hakkında şu ifadelere yer verildi: “Aralık 2014 döneminde resmi işsizlere, umudu olmadığı için ya da diğer nedenlerle son 4 haftadır iş arama kanallarını kullanmayan ve işe başlamaya hazır olduğu halde bu nedenle işsiz sayılmayanlar da (umutsuzlar ve diğer) dahil edildiğinde işsizlik oranı yüzde 17,8, işsiz sayısı da 5 milyon 563 bin kişi olarak gerçekleşti. İşinden memnun olmayan ya da daha fazla çalışmak istediği halde düzgün işler bulamadığı için çaresiz kısa süreli işler yapanlar  (eksik ve yetersiz istihdam edilenler) ilave edildiğinde işsizler, gizli işsizler ve çaresizlerin toplam sayısı 6 milyon 665 bin kişiye ulaştı. Bunların geniş işgücü içindeki payı ise yüzde 21,4 oldu.”

BEŞ GENÇTEN BİRİ İŞSİZ 
TÜİK verilerine göre 2014 Aralık ayında 15-24 yaş grubunu içeren genç işsizlik oranı yüzde 20,2’ye dayandı. Anılan dönemde tarım sektöründe çalışan sayısı 5 milyon 10 bin, tarım dışı sektörlerde çalışan sayısı ise 20 milyon 632 bine denk geldi. İstihdam edilenlerin yüzde 19,5’i tarım, yüzde 20,5’i sanayi, yüzde 7,1’i inşaat, yüzde 52,8’i ise hizmetler sektöründe yer aldı.
İşgücü 2014 Aralık döneminde 28 milyon 787 bin, işgücüne katılma oranı ise yüzde 50,2 oldu. Katılma oranı erkeklerde yüzde 70,8, kadınlarda ise yüzde 30 oldu.

TARIM İSTİHDAMI DÜŞTÜ
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, istihdam verilerini değerlendirdi.
Bayraktar, tarımın kadınlarda işsizliği 4,1 puanla düşürerek ve yüzde 16,7’den yüzde 12,6’ya, erkeklerde 1,3 puan düşürerek yüzde 11,5’den yüzde 10,2’ye, toplamda işsizliği 2 puan düşürerek yüzde 12,9’den yüzde 10,9’a indirdiğini bildirdi. Bayraktar, Aralık ayında tarımda çalışan sayısının, Kasım ayına göre 170 bin kişi azalarak 5 milyon 180 bin kişiden 5 milyon 10 bin kişiye indiğini belirtti.

OCAK 2015’TE TARIM DIŞI İŞSİZLİK ARTACAK
Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi’nin (BETAM) Kariyer.net verilerinden yola çıkarak hazırladığı tahmin modeline göre tarım dışı işsizlik Ocak 2015 döneminde az da olsa artacak
İlan başına başvuru sayısından hareket eden BETAM, hizmet sektöründeki istihdamın da aratacağını duyurdu.

 

SONUÇ

TÜİK İşgücü Anketi Aralık 2014 dönemi verilerine göre işsizlik hem görünen hem görünmeyen boyutlarıyla tehlike sinyalleri vermeye devam ediyor. Bu tehlike gençler, kadınlar, geçici çalışanlar açısından ciddi boyutlardadır. Gelecek dönem açısından kriz koşulları derinleştiği taktirde güvencesiz-geçici çalışanların, eğitimli işgücünün ve kadınların istihdamda yaşadığı problemlerin artacağı beklenebilir.

Türkiye haftalık çalışma sürelerinin emsallerine göre çok daha yüksek olduğu bir ülkedir. Avrupa Birliği ülkeleri ile kıyaslandığında haftalık çalışma sürelerindeki fark 12 saati bulmaktadır. Buna göre Türkiye’de 5 kişinin yapacağı işi 4 kişi yapmaktadır. Bir yandan işgücüne katılım oranlarını yükseltirken, öte yandan işsizlik verileri ile mücadele etmenin yegâne yolu, gelir kaybına yol açmaksızın haftalık çalışma sürelerini azaltmaktan geçmektedir. Buna karşın hükümet ve sermaye çevreleri işsizlik verilerindeki artışı, istihdam yapısının niteliğini bozarak, yani yoğun çalışma koşulları altında, daha esnek ve güvencesiz çalışma biçimlerini yaygınlaştırarak durdurmanın reçetelerini topluma sunmaktadır. Hükümet işveren çevrelerinin taleplerini Ulusal İstihdam Strateji Belgesi ile programlaştırmıştır. Ucuz işgücü için, taşeron çalışmayı yaygınlaştırmayı, kıdem tazminatını fona devrederek ortadan kaldırmayı, kölelik bürolarını hayata geçirmeyi hedefleyen bu belge hükümetin uygulama açısından gündemindedir.

İşsizlikle mücadeleyi, çalışma koşullarını kötüleştirerek, ücretleri düşürerek çözmeye çalışan bu anlayışa karşı durulmalıdır. Bu stratejinin sonuçları Soma’da, Mecidiyeköy’de, Ermenek’te ve Türkiye’nin dört bir yanında acı bir biçimde görülmektedir. Bu strateji işsizliğin “ne iş olsa yaparım” başlığı altında gizlenmesi, işletmelerin karını insanların yaşamının önüne alma stratejisidir. İşsizlikle gerçek mücadele için;

Haftalık çalışma süresi gelir kaybı yaşanmaksızın 37,5 saate, fazla mesailer için uygulanan yıllık 270 saat sınırı, 90 saate düşürülmelidir.

Herkese en az 1 ay ücretli izin hakkı tanınmalıdır.

Herkes için iş güvencesi ayrımsız bir biçimde uygulanmalıdır.

Sendikal hak ve özgürlükler güvence altına alınmalı, sendikal barajlar kaldırılmalı, herkesin sendika hakkını özgürce kullanabilmesi için gerekli yasal düzenlemeler yapılmalıdır.

Taşeronlaşma ve kayıt dışı istihdam engellenmelidir.

Kamu girişimciliği ve hizmetleri istihdam yaratacak şekilde yeniden ele alınmalıdır.

Kamuda personel açığı derhal kapatılmalıdır.

Kadın istihdamının artırılması ve işsizliğinin azaltılması için işgücü piyasalarındaki cinsiyetçi uygulamalara son verilmeli, ev içi bakım hizmetleri devletin gereken nitelikli, yaygın ve ücretsiz bakım hizmetlerini sağlaması ile kadının üzerinden alınmalıdır.