1 Ekim 2022'de İran'ın Tahran kentinde çekilen bu fotoğrafta kadınlar, ahlak polisi tarafından gözaltına alınan 22 yaşındaki Mahsa Amini'nin ölümünü protesto ediyor.

İran Cumartesi günü yaptığı açıklamada, bir gösteri sırasında paramiliter bir gönüllüyü öldürdüğü iddiasıyla hüküm giymiş iki kişiyi idam ettiğini duyurdu.

İran yargısı idam edilenlerin Mohammad Mehdi Karami ve Mohammad Hosseini olduğunu belirterek, Mahsa Amini'nin ölümü üzerine Eylül ayında başlayan gösterilerden bu yana idam edilen dört kişinin bilindiğini ortaya koydu. Hepsi uluslararası düzeyde eleştirilen, hızlı, kapalı kapılar ardında yargılandı.

Uluslararası ajansların aktardığı habere göre; Yargıya bağlı Mizan haber ajansı, zanlıların 3 Kasım'da Tahran'ın dışındaki Karaj şehrinde İran Devrim Muhafızları'na bağlı gönüllü Besic Kuvveti üyesi Ruhollah Ajamian'ı öldürmekten hüküm giydiklerini söyledi. Çoğu durumda karşılık veren protestocuları gözaltına alındı..

İranlı göstericiler, devam eden baskılara rağmen protestoları sürdürme sözü verdi

Devlet televizyonunda yayınlanan yoğun bir şekilde düzenlenmiş görüntülerde, Karami'nin saldırı hakkında Devrim Mahkemesi önünde konuştuğu ve savcıların iddialarına göre saldırının yeniden canlandırıldığı görüldü. İran Devrim Mahkemeleri, hâlihazırda infaz edilmiş olan diğer iki idam cezasını verdi.

Mahkemeler, yargılananların kendi avukatlarını seçmelerine ve hatta aleyhlerindeki delilleri görmelerine bile izin vermiyor. Uluslararası Af Örgütü, davaların "anlamlı bir adli kovuşturmayla hiçbir benzerliği olmadığını" söyledi.

Devlet televizyonu, Karami ve Hosseini'nin saldırı hakkında konuştuğu görüntüleri de yayınladı, ancak yayıncı kuruluş yıllardır aktivistlerin zorunlu itirafları olarak tanımladığı şeyleri yayınladı.

Adamlar, 1979 İslam Devrimi'nden bu yana on yıllardır başkalarına karşı uygulanan ve ölüm cezasını içeren Kuran'daki bir terim ve suçlama olan "Yeryüzünde yolsuzluk" un yanı sıra cinayetten mahkum edildi.

Aktivistler, protestolarla bağlantılı suçlamalar nedeniyle kapalı kapılar ardında yapılan duruşmalarda en az 16 kişinin ölüm cezasına çarptırıldığını söylüyor. İran'da ölüm cezaları genellikle asılarak infaz ediliyor.

Olayları yakından takip eden İran'daki İnsan Hakları Aktivistlerine göre en az 517 protestocu öldürüldü ve 19.200'den fazla kişi tutuklandı. İranlı yetkililer, öldürülen veya gözaltına alınanların resmi sayısını vermedi.

Protestolar, Eylül ortasında, 22 yaşındaki Amini'nin İran ahlak polisi tarafından İslam Cumhuriyeti'nin katı kıyafet kurallarını ihlal ettiği iddiasıyla tutuklanmasının ardından öldüğünde başladı. Kadınlar, başörtüsü olarak bilinen zorunlu İslami başörtüsü alenen soyunarak protestolarda öncü bir rol oynadı.

Protestolar, 1979 devriminden bu yana İran teokrasisine yönelik en büyük meydan okumalardan birini işaret ediyor. İnsan hakları gruplarına göre güvenlik güçleri protestocuları dağıtmak için canlı mühimmat, kuş atışı, göz yaşartıcı gaz ve cop kullandı.