Ev işçilerinden Bakanlık değil işverenleri sorumlu

HDP Milletvekili Levet Tüzel, 4. kattan düşerek hayatını kaybeden Rukiye Şimşek ile ilgili Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik’in yanıtlaması için bir soru önergesi vermişti. Bakanlık, önergeye verdiği yanıtta, sorumluluğu işverene attı, kaç ev işçisinin iş kazası geçirdiğine ilişkin soruları yanıtsız bıraktı.

Levent Tüzel, ev işçilerinin İş Kanunu kapsamında değerlendirilmediği için yaşadıkları hak kayıplarından bahsettiği önergede, örgütlenme ve toplu pazarlık hakkı, iş kazaları ve meslek hastalıklarına karşı korunma taleplerinin gerçekleştirilmesinin hayati önem taşıdığını ifade etti. Bu nedenle şu soruları yöneltti:

 

 

1. Ev işçilerinin iş yasası kapsamına alınması ve var olan sigorta hakkını kullanılabilir hale getirmek için kolaylaştırıcı çalışmalarınız var mıdır? Farklı işyerlerinde gündelikçi olarak çalışan ev işçilerinin sigorta kapsamına alınması için çalışmalarınız varsa nelerdir?

2. ILO’nun 189 sayılı ‘Ev İşçileri Sözleşmesi’ Hükümetinizce ne zaman onaylanacaktır?

3. Ev işçisi kadınların çalıştıkları işyerinde, işçi sağlığı ve iş güvenliği risklerinin önlenmesi için Bakanlığınızca gerekli yasal düzenleme hazırlığı var mıdır? Var ise ne zaman Meclis gündemine gelecektir?

4. Bu kapsamdaki işçilerin mesleki ve iş risklerine yönelik eğitimleri, çalıştıkları evlerin risk analiz tespitleri yapılıp yapılmadığı Bakanlığınızca denetlenmekte midir?

5. Son on yılda kaç ev işçisi kaza geçirmiş, kaçı yaralanmış veya sakat kalmış, kaçı taciz ve tecavüze uğramış, kaçı hayatını kaybetmiştir? Bunlara dair Bakanlığınıza ulaşan şikayet sayısı kaçtır? Maddi ve manevi olarak ne gibi işlemler yapılmıştır?

6. İşçi çalıştıran ev sahipleri hakkında, bu gibi kazalardan dolayı ceza verildiği bilinmektedir. Ev sahibine ceza verilmesi devletin yurttaşlara olan sorumluluğunu kaldırmakta mıdır? Ya da çözüm müdür?

7. Ev işçisi kadınlar tarafından kurulan, Ev İşçileri Dayanışma Sendikası (EVİD-SEN) hakkında açılmış olan kapatma davaları devam etmektedir. Bu işçilerin örgütlenme ve toplu pazarlık haklarının teslim edilmesi ve yasal güvenceye kavuşturulması yönünde bir çalışmanız var mı?”

 

 

Bakan Faruk Çelik, önergeye verdiği yanıtta, Bakanlık’ın sorumluluğuna ilişkin yanıtlar vermekten kaçınarak, sorumluluğun işverene ait olduğunu açıkladı. Bakan Çelik, “Kanun kapsamında olmayan işyerlerinde söz konusu denetimler yapılmamaktadır. Ev hizmetlerinde çalıştırılanlar dahil olmak üzere bağımlı çalıştırılanların, çalıştıranlar tarafından sağlık ve güvenliklerinin sağlanması gerekmektedir” dedi.

Çelik, ev hizmetlerinde çalışanların herhangi bir işverene bağlı iş sözleşmesi kapsamında çalışmaları halinde işkolu esasına göre sendika kurmalarına ve söz konusu sendikalara üye olmalarına herhangi bir engel bulunmadığını, Bakanlığa herhangi bir başvuru yapılmadığını ifade etti.

Bakan, 189 sayılı ILO’nın imzalanması ile ilgili soruya da şöyle yanıt verdi: “189 sayılı Ev Hizmetlerinde Çalışanlar Sözleşmesinin yürürlüğe girişine ilişkin yasal süreç (en az iki üye ülke tarafından onaylanmasını takip eden on iki aylık süre) tamamlanmış olmasına rağmen, ILO üyesi ülkeler tarafından oy çokluğu ile kabul edilen söz konusu sözleşmeyi şu ana kadar sadece Mauritius, Filipinler ve Uruguay onaylamıştır.

Ev işlerinde ücretle ve sürekli olarak çalışanlar 5510 sayılı Kanun kapsamında sigortalı sayılmakta olup, ücretle ve süreksiz çalışanların da kanun kapsamına alınması için mevzuat çalışmaları devam etmektedir.”

Sendika.Org